In 2025 goon we bij Urk in Wientersferen terogge nor een bezongere teed in de Nederlaanse ín Urker istorie: de Bataafse teed (1795–1805).
‍
Een teed waorin de naogalm van de Franse Revolusie tot op et bot van et laand duurdrinkt. De leuze “Vrijeid, gelikeid in bruurschap” klinkt overal – zelfs op de Bult.

Et is een teed van politieke verangering. D’ouwe machten verdweenen, de republiek makt plaose vor de Bataafse republiek, in overal wort ezocht nor nije vurmen van aarskappije. Ok op Urk zurgt dat vor onrust.

Wie nimt er de leiding over? Wie wort de strandvoender, de ambtenaor die bepaolt wat er gebeurt mit wat er duur de zie anspoelt? In oe ouwen vissers, aarsers in karkleiers eurlui stoonde in disse sturmachtige teed?

In 1796 sloeg et lot toe: een Zwieds skip vergot vor de kust van Urk. Grote dielen van de laoding spoelen an in vuul Urkers niemen d’r wat van mie op eus an - zonger dit te melden. Wat volgt is een bult arrie...

Vif scènes,

ien drok eiland

Dit jaor niemen we joe mie in veef theatraole scènes duur de frommelweggetjes van et ouwe Urk – een durp dat kaampt mit verangering, macht, liefde in moraol. Je laren luien die strijen vor eurluiers plekkien kinnen, zoeken nor vuurdiel of juust prebieren aarlik te bleeven in een teed die alles op z’n kop zet.

Een paor flarden, om je neiskierig te maken:

Wie wort de naie skout?

Ongerwelen dat de ouwe skout em onmisbaor dinkt, skeuven angeren amaar dichter op zeen stoel an. D’iene trekt an touwtjes in Den Haag, de anger got mit sluwe (afferkoesige ?)beloftes dichter nor eus. De eutkomst? Die is allesbe’alve rechtlijnig.

Meetmot mit lange mouwen

Et metrieke stelsel wort inevoerd, mar in een stoffenwinkel blikt al gank dat meeten met de narmen van je man bij ankoop, in mit die van je dochter bij verkoop, gien betrouwbaore strategie is. Ouwe gebrukken verdweenen – mar niet zonger slag of stoot.

Fraans in de kark, op straot in in de bakkerije

Fraanse soldaoten, Fraanse les, Fraanse gewoenten. Niet iederiene is daor zo van ediend. Zieker niet as je dochter teuskomt zonger een koekien, omdat ze niet wiet wat pain of een pompadour is.

Liefde onger drok

Wat gebeurt er as twie jonge minsen verkeaft binnen mit eenkanger, mar eurluiers gezinnen tugenover eenkanger stoon in et politieke debat? Een patriotse vissersman in de dochter van een orangist koemen erachter dat liefde soms niet genoeg is.

Achternamen vol Urker vernuftigeid

Vor et eerst mozzen alle inwoeners een officiele achternaam kiezen. Sommige doen dat mit aarbied, angeren mit umor of protest. Van 'Weerstand' tot 'Kramer' – de archieven worren mit vuul karakter evuld.

Beleef et verlieden
op Urk

Kuier duur de sfeervol verlichte straoten van et ouwe durp, waor de geskiedenis tot leven komt in scènes, personen in veraolen. Lot je verrassen duur geloofwaordige decors, geur van ‘outvuur, ‘istorische plekkies in duuntjes eut vervleugen teden.
‍

Dit wort gien simpele teroggekiek – mar een levendige erbeleeving van een kaantelperiode in de Nederlandse geskiedenis. Waorin lokaole besleuten even vuul zeggen over de teed as laandelijke wetten. In waorin allegaor de personen je wat vertellen over macht, aarlikheid in anpassing.